ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ (17 ಮಾರ್ಚ್ 1962 - 1 ಫೆಬ್ರವರಿ 2003) ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ಮೂಲದ ಅಮೇರಿಕನ್ ಗಗನಯಾತ್ರಿ ಮತ್ತು ಅಂತರಿಕ್ಷಯಾನ ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಆಗಿದ್ದು, ಇವರು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ಕೆ ಹಾರಿದ ಭಾರತೀಯ ಮೂಲದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಅವರು ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಕನಸು ಕಾಣಲು ಧೈರ್ಯ ಮಾಡಿದ ಭಾರತದ ಪುತ್ರಿ ಎಂದು ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಸಚಿವಾಲಯ ಸೋಮವಾರ ಭಾರತೀಯ ಮೂಲದ ನಾಸಾ ಗಗನಯಾತ್ರಿಗೆ ಅವರ ಜನ್ಮ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವದಂದು ಗೌರವ ಸಲ್ಲಿಸಿದೆ.
ಮಾರ್ಚ್ 17, 1962 ರಂದು ಹರಿಯಾಣದ ಕರ್ನಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಚಾವ್ಲಾ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ಕೆ ಹೋದ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ ಮಹಿಳೆ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಪಾತ್ರರಾದರು. ಫೆಬ್ರವರಿ 1, 2003 ರಂದು, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ತನ್ನ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಯಾತ್ರೆಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರ ಭೂಮಿಗೆ ಹಿಂತಿರುಗುವಾಗ ಅಪಘಾತಕ್ಕೀಡಾಯಿತು. ಅಪಘಾತದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ವಾತಾವರಣದಿಂದ ಉಂಟಾದ ಘರ್ಷಣೆಯಿಂದಾಗಿ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆ ಬೆಂಕಿಗೆ ಆಹುತಿಯಾಯಿತು.
ಈ ಅಪಘಾತದಲ್ಲಿ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಎಲ್ಲಾ ಏಳು ಗಗನಯಾತ್ರಿಗಳು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದರು; ಅವರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಗಗನಯಾತ್ರಿ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಕೂಡ ಇದ್ದರು.
"ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಕನಸು ಕಾಣಲು ಧೈರ್ಯ ಮಾಡಿದ ಭಾರತದ ಮಗಳು, ಅವರ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಸಾಧನೆಗಳು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಅನೇಕರಿಗೆ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ನೀಡುತ್ತಲೇ ಇವೆ" ಎಂದು ಸಚಿವಾಲಯವು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ವೇದಿಕೆ X ನಲ್ಲಿ ಪೋಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದೆ.
"ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ ಮೂಲದ ಮಹಿಳೆ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಅವರನ್ನು ಅವರ ಜನ್ಮ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವದಂದು ಸ್ಮರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅವರ ಧೈರ್ಯ, ದೃಢಸಂಕಲ್ಪ ಮತ್ತು ಉತ್ಸಾಹವು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರನ್ನು ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಕನಸು ಕಾಣಲು ಮತ್ತು ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ತಲುಪಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತಿದೆ" ಎಂದು ಕೇಂದ್ರ ಗ್ರಾಹಕ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವ ಪ್ರಲ್ಹಾದ್ ಜೋಶಿ X ನಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದರು.<>